Hoe betrek je flexwerkers bij de OR?

Flexwerkers vormen een steeds groter deel van de Nederlandse arbeidsmarkt, maar hun betrokkenheid bij medezeggenschap blijft vaak achter. Het betrekken van flexwerkers bij de ondernemingsraad (OR) kan op verschillende manieren: door hen actief te informeren over hun rechten, speciale wervingscampagnes te organiseren, vergadertijden aan te passen, en een inclusieve OR-cultuur te creëren. Effectieve betrokkenheid van flexwerkers verrijkt de OR met diverse perspectieven en zorgt voor een betere vertegenwoordiging van alle werkenden binnen de organisatie.

Wat zijn de rechten van flexwerkers binnen de ondernemingsraad?

Flexwerkers hebben volgens de Wet op de Ondernemingsraden (WOR) zowel actief als passief kiesrecht binnen de OR, mits zij minimaal 3 maanden in de onderneming werkzaam zijn. Dit betekent dat zij mogen stemmen bij OR-verkiezingen en zich ook verkiesbaar mogen stellen als OR-lid.

Voor uitzendkrachten geldt een specifieke regeling: zij worden als ‘in de onderneming werkzame personen’ beschouwd wanneer zij minimaal 15 maanden bij dezelfde organisatie werken. Pas dan krijgen zij stemrecht en kunnen zij zich kandidaat stellen voor de OR.

De OR kan in het eigen reglement deze termijnen aanpassen als dat de toepassing van de wet ten goede komt. Dit biedt flexibiliteit om de drempel voor deelname te verlagen of juist te verhogen, afhankelijk van de specifieke situatie in de organisatie.

Belangrijk is dat flexwerkers, eenmaal verkozen in de OR, dezelfde rechten en plichten hebben als OR-leden met een vast dienstverband. Ze hebben recht op dezelfde faciliteiten, scholing en bescherming tegen benadeling vanwege hun OR-werkzaamheden.

Waarom is het belangrijk om flexwerkers te betrekken bij de OR?

Het betrekken van flexwerkers bij de OR is essentieel omdat zij een steeds groter en belangrijker deel van het personeelsbestand vormen. Hun vertegenwoordiging zorgt voor een OR die de volledige werkpopulatie weerspiegelt en daardoor beter in staat is alle belangen te behartigen.

Flexwerkers brengen vaak waardevolle nieuwe perspectieven in de OR. Door hun ervaring bij verschillende organisaties kunnen zij frisse inzichten en alternatieve oplossingen aandragen die vaste medewerkers mogelijk over het hoofd zien. Deze diversiteit aan invalshoeken leidt tot rijkere discussies en betere besluitvorming.

Daarnaast hebben flexwerkers vaak specifieke behoeften en uitdagingen die verschillen van die van vaste medewerkers. Door hun deelname in de OR kunnen deze onderwerpen de aandacht krijgen die ze verdienen, zoals gelijke behandeling, toegang tot faciliteiten en ontwikkelmogelijkheden.

Voor de organisatie als geheel draagt een inclusieve OR bij aan een positief imago en een cultuur van gelijkwaardigheid. Het signaal dat alle werkenden meetellen, ongeacht contractvorm, versterkt het vertrouwen in de medezeggenschap en de organisatie.

Welke obstakels ervaren flexwerkers bij OR-deelname?

Flexwerkers stuiten op diverse barrières die hun deelname aan de OR bemoeilijken. De tijdelijke aard van hun dienstverband is vaak het grootste obstakel. De gemiddelde zittingstermijn van een OR (3-4 jaar) is langer dan veel tijdelijke contracten, waardoor flexwerkers twijfelen of ze een volledige termijn kunnen volmaken.

Daarnaast speelt onzekerheid over baanzekerheid een rol. Sommige flexwerkers vrezen dat hun OR-lidmaatschap hun kansen op contractverlenging of een vast dienstverband negatief kan beïnvloeden, ondanks de wettelijke bescherming tegen benadeling.

Praktische belemmeringen vormen ook een uitdaging. Flexwerkers hebben vaak wisselende werkschema’s of werken op verschillende locaties, waardoor het bijwonen van vergaderingen en trainingen lastiger is. Bovendien missen zij soms de diepgaande kennis van de organisatie die vaste medewerkers wel hebben.

Tot slot speelt ook onbekendheid met rechten een rol. Veel flexwerkers zijn zich niet bewust van hun rechten en mogelijkheden binnen de medezeggenschap, of ze hebben het idee dat de OR ‘niet voor hen is’ omdat deze traditioneel door vaste medewerkers wordt bemand.

Hoe kun je flexwerkers actief werven voor de OR?

Om flexwerkers succesvol te werven voor de OR is een gerichte aanpak nodig. Begin met het actief informeren van alle flexwerkers over hun rechten en mogelijkheden binnen de medezeggenschap. Maak duidelijk dat de OR er ook voor hen is en dat hun inbreng waardevol is.

Organiseer laagdrempelige informatiebijeenkomsten specifiek voor flexwerkers, waar zij in een veilige omgeving vragen kunnen stellen over wat OR-werk inhoudt. Laat huidige OR-leden vertellen over hun ervaringen en de meerwaarde die zij ervaren.

Persoonlijke benadering werkt vaak het beste. Identificeer potentiële kandidaten onder de flexwerkers en spreek hen direct aan. Benadruk daarbij de voordelen die OR-lidmaatschap voor henzelf kan hebben, zoals netwerkontwikkeling, nieuwe vaardigheden en meer zicht op de organisatie.

Overweeg speciale regelingen die deelname voor flexwerkers aantrekkelijker maken, zoals de mogelijkheid om een deel van de termijn te vervullen of als duo-lid samen met een vast medewerker te functioneren. Bespreek met de bestuurder hoe flexwerkers die in de OR plaatsnemen extra zekerheid kunnen krijgen over hun positie binnen de organisatie.

Welke aanpassingen kan de OR maken om flexwerkers te accommoderen?

De OR kan verschillende aanpassingen doorvoeren om deelname van flexwerkers te faciliteren. Het flexibiliseren van vergadertijden en -vormen is een eerste belangrijke stap. Door afwisselend op verschillende momenten te vergaderen of hybride vergaderingen (deels fysiek, deels digitaal) aan te bieden, wordt deelname voor flexwerkers met wisselende roosters toegankelijker.

Overweeg een aangepaste taakverdeling binnen de OR, waarbij flexwerkers taken krijgen die passen bij hun beschikbaarheid en expertise. Niet elk OR-lid hoeft evenveel tijd te investeren in alle onderwerpen; een slimme verdeling kan de belasting voor iedereen behapbaar maken.

Creëer specifieke aandachtsgebieden of werkgroepen rondom thema’s die voor flexwerkers relevant zijn, zoals gelijke behandeling of duurzame inzetbaarheid. Dit geeft flexwerkers een duidelijke focus en maakt hun bijdrage direct zichtbaar.

Zorg voor goede digitale faciliteiten en communicatiemiddelen, zodat flexwerkers ook op afstand kunnen bijdragen aan discussies en besluitvorming. Deel informatie tijdig en in toegankelijke vorm, zodat iedereen goed voorbereid kan zijn, ongeacht werkschema.

Hoe zorg je voor blijvende betrokkenheid van flexwerkers?

Voor duurzame betrokkenheid van flexwerkers bij de OR is een inclusieve cultuur essentieel. Creëer een omgeving waarin ieders inbreng wordt gewaardeerd, ongeacht contractvorm. Wees alert op subtiele vormen van uitsluiting en spreek deze aan.

Ontwikkel een mentorsysteem waarbij ervaren OR-leden nieuwe flexwerkers begeleiden en wegwijs maken in het OR-werk. Dit versnelt de inwerktijd en zorgt voor kennisoverdracht. Zorg daarnaast voor toegankelijke scholingsmogelijkheden die passen bij de beschikbaarheid van flexwerkers.

Organiseer regelmatig evaluatiemomenten om te bespreken hoe de deelname van flexwerkers verloopt en welke verbeteringen mogelijk zijn. Wees bereid om werkwijzen aan te passen als dat nodig blijkt. Een lerende houding van de OR zelf is hierbij cruciaal.

Maak de toegevoegde waarde van flexwerkers zichtbaar door hun bijdragen expliciet te benoemen in communicatie naar de achterban. Dit versterkt hun positie en motiveert anderen om ook deel te nemen. Voor specifieke kennis over het betrekken van diverse groepen bij de OR kunnen OR trainingen zeer waardevol zijn. Overweeg bijvoorbeeld een communicatie achterban training om effectiever alle medewerkers te bereiken en te betrekken bij het OR-werk.