De Wet Huis voor klokkenluiders op de schop

In de Wet op Ondernemingsraden (WOR) schrijft artikel 27, lid 1, sub m het duidelijk voor:

de ondernemingsraad (OR) heeft instemmingsrecht bij vaststelling, wijziging of intrekking van een procedure voor het omgaan met het melden van een vermoeden van een misstand, als bedoeld in de Wet Huis voor klokkenluiders. Alleen wat wordt er precies bedoeld met een klokkenluider? Wat houdt zo’n procedure in? En nu er een wetsvoorstel aankomt die een nieuwe klokkenluiderswet beschrijft, wat moet je als OR daar dan mee? De Wet Huis voor klokkenluiders op de schop

Wet Huis voor klokkenluiders

De Wet huis voor klokkenluiders geldt sinds 1 juli 2016. Het doel van de wet is om rechtsbescherming te bieden aan zogenaamde ‘klokkenluiders’. Dit zijn werknemers die een (vermoeden van een) misstand binnen de organisatie waarin zij werkzaam zijn willen melden. Het vermoeden moet hierbij gebaseerd zijn op eigen ervaring of kennis en de misstand moet een maatschappelijk belang hebben. Een misstand is van maatschappelijk belang wanneer er een gevaar voor de samenleving bestaat op het gebied van veiligheid, volksgezondheid of milieu, als er een wet wordt overtreden, of wanneer het functioneren van de organisatie in gevaar is. De Wet Huis voor klokkenluiders op de schop

Meldprocedure

De procedure waar ook in artikel 27 (WOR) naar wordt verwezen is verplicht om te hebben als er tenminste vijftig personen werkzaam zijn binnen de organisatie. Kortom, is een OR verplicht, dan is ook deze zogenaamde meldprocedure verplicht. In deze meldprocedure moeten in ieder geval de volgende punten terugkomen:

• Hoe wordt er met een interne melding omgegaan;
• Een uitleg wanneer er sprake is van een missstand;
• Bij wie de interne melding gedaan moet worden;
• Dat de melding vertrouwelijk is, als de werknemer daarom vraagt;
• Dat de werknemer een adviseur mag inschakelen om advies te vragen.

Het is niet alleen verplicht om deze procedure te hebben, maar ook om hem actief bekend te maken onder alle werknemers. Dat is ook in het belang van de onderneming, want liever intern een melding van een misstand, dan dat de klokkenluider zich genoodzaakt voelt meteen een externe melding te maken.

Welke veranderingen komen eraan?

De Wet huis voor klokkenluiders gaat vervangen worden door de Wet bescherming klokkenluiders (Wbk). De aanleiding voor de nieuwe wet is de Europese richtlijn die de positie van klokkenluiders versterkt. Met deze aanpassing wordt de richtlijn doorgevoerd in de Nederlandse wetgeving. De nieuwe wet bevat o.a. extra eisen voor de interne meldprocedure, breidt het benadelingsverbod voor melders uit en geeft de optie de meldprocedure ook voor anderen dan werknemers open te stellen

Tijdspad voor OR

De Wet bescherming klokkenluiders is op 18 februari in werking getreden. Voor bedrijven groter dan 250 werknemers geldt dat zij nu al aan de wet dienen te voldoen. Bedrijven kleiner dan 250 werknemers krijgen tot 17 december 2023 de tijd om hun interne procedure aan de regels van de nieuwe wet te laten voldoen. Hoe dan ook, als or kun je vanuit gaan dat er dit jaar, in 2023, een instemmingsverzoek voor het wijzigen van de meldprocedure aan je wordt voorgelegd. Heb je er nog niets over gehoord, vraag het gerust even na bij de bestuurder.

Wil je hier meer over weten, neem gerust contact op met marloes@trainiac.nl.